Της Δήμητρας Καδδά
Ένας μεγάλος σκόπελος βρίσκεται στο δρόμο της Ελλάδας και αν δεν τον αποφύγει, κινδυνεύει υπό συνθήκες συνεχούς ύφεσης και πρωτόγνωρης ανεργίας να αρκεστεί μόνο σε 11,5 δισ. ευρώ στο επόμενο ΕΣΠΑ (2014- 2020) αντί για 20,4 δισ. ευρώ που δικαιούται σε αυτή την περίοδο.
Το ποσό αυτό υπολογίζουν στελέχη του υπουργείου Ανάπτυξης ότι θα αναλογεί στη χώρα αν δεν γίνει ένα «θαύμα» στον τρόπο κατανομής των αναπτυξιακών πακέτων που αυτή την περίοδο τελεί υπό διαπραγμάτευση και οριστικοποίηση στις Βρυξέλλες. Η Ελλάδα, το προηγούμενο διάστημα, με χαμηλή διαπραγματευτική δύναμη αλλά και... αμφινταλαντεύσεις στα επιχειρήματά της λόγω των συνεχών πολιτικών αλλαγών, έχασε και χρόνο και έδαφος.
Τα λεφτά θεωρούνται ιδιαίτερα κρίσιμα για την ανάπτυξη. Προς το παρόν, είναι τα μόνα δεδομένα κονδύλια των υποτιθέμενων σχεδίων ανάπτυξης που και πάλι θα συζητήσουν οι ηγέτες στην Σύνοδο Κορυφής.
Γιατί φτάσαμε ως εδώ;
* Η κατανομή των χρημάτων από τον προϋπολογισμό της ΕΕ που χρηματοδοτεί μέσα από τα λεγόμενα διαρθρωτικά ταμεία έργα και επενδύσεις ανά τα κράτη γίνεται με βάση το κατά κεφαλήν ΑΕΠ ανά περιφέρεια. Η Ελλάδα δεν πέτυχε να αλλάξει ο κανόνας. Έτσι, μετράται το ΑΕΠ της τελευταίας διαθέσιμης τριετίας (2007- 2009), όταν η Ελλάδα ήταν ανεπτυγμένη. Είχε προταθεί να υπολογίζεται πως επέδρασε η κρίση στο ΑΕΠ κάθε κράτους, αλλά αυτό δεν «πέρασε» τουλάχιστο προς το παρόν.
* Σαν να μην έφτανε ο άκαμπτος τρόπος μέτρησης, προ μηνών η ΕΛΣΤΑΤ έστειλε αναθεωρημένα στοιχεία για το περιφερειακό ΑΕΠ που δείχνουν (αναδρομικά) ανεπτυγμένες μία σειρά από περιφέρειες, μεγαλώνοντας πάρα πολύ το πρόβλημα. Με την αναθεώρηση (ενός μεγέθους που δεν προκύπτει από μετρήσεις αλλά από υπολογισμούς βάσει υποδείγματος), εκτός από την «ανεπτυγμένη» Αττική, βγήκαν και οι περιφέρειες του Νοτίου Αιγαίου, της Στερεάς Ελλάδας, της Κρήτης και των Ιονίων Νήσων.
Σημειώνεται ότι για να χρηματοδοτηθεί κάποια περιφέρεια από τα κοινοτικά ταμεία πρέπει το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της να είναι μικρότερο από τον κοινοτικό μέσο όρο. Αν είναι χαμηλότερο από το 75% μπαίνει σε ένα «καλάθι» περιφερειών που είναι πλήρως επιλέξιμες, ενώ αν είναι χαμηλότερο έστω από το 75% του εισοδήματος των 15 «παλαιών» κρατών εισάγεται σε μια μεταβατική κατηγορία που λαμβάνει μεν πόρους, αλλά λιγότερους και για ειδικές επενδύσεις (πχ τεχνολογικές).
* Προβλήματα στην διαπραγμάτευση προκαλούν και οι αναξιοποίητοι πόροι του ΕΣΠΑ. Η Ελλάδα αυτή τη περίοδο (2007-2013). Από τα 20,4 δισ. ευρώ σχεδόν τα 15 είναι στο… ράφι, λόγω τεράστιων καθυστερήσεων αλλά και της κρίσης. Δίνουν έτσι ένα επιχείρημα στους «αντιπάλους» να περιορίσουν το χρήμα που θα έχει στο μέλλον διαθέσιμο η Ελλάδα...
* Αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο τα λεφτά είναι λίγα. Προς το παρόν η λιτότητα απέτρεψε την πρόταση συνολικής αύξησης του προϋπολογισμού της ΕΕ.
Πλέον τα χρονικά περιθώρια στενεύουν και η πολιτική ισχύς της Ελλάδος για διαπραγματεύσεις περιορίζεται. Αρμόδια στελέχη ελπίζουν σε ένα «θαύμα» στο πλαίσιο του σχεδίου για την ανάπτυξη επισημαίνοντας ότι μετά από 10 διαδοχικά τσεκούρια στις δημόσιες επενδύσεις (ΠΔΕ), το ΕΣΠΑ θα είναι το μόνο εργαλείο επιδοτήσεων ανέργων, μικρομεσαίων και έργων τα επόμενα χρόνια.
Ένας μεγάλος σκόπελος βρίσκεται στο δρόμο της Ελλάδας και αν δεν τον αποφύγει, κινδυνεύει υπό συνθήκες συνεχούς ύφεσης και πρωτόγνωρης ανεργίας να αρκεστεί μόνο σε 11,5 δισ. ευρώ στο επόμενο ΕΣΠΑ (2014- 2020) αντί για 20,4 δισ. ευρώ που δικαιούται σε αυτή την περίοδο.
Το ποσό αυτό υπολογίζουν στελέχη του υπουργείου Ανάπτυξης ότι θα αναλογεί στη χώρα αν δεν γίνει ένα «θαύμα» στον τρόπο κατανομής των αναπτυξιακών πακέτων που αυτή την περίοδο τελεί υπό διαπραγμάτευση και οριστικοποίηση στις Βρυξέλλες. Η Ελλάδα, το προηγούμενο διάστημα, με χαμηλή διαπραγματευτική δύναμη αλλά και... αμφινταλαντεύσεις στα επιχειρήματά της λόγω των συνεχών πολιτικών αλλαγών, έχασε και χρόνο και έδαφος.
Τα λεφτά θεωρούνται ιδιαίτερα κρίσιμα για την ανάπτυξη. Προς το παρόν, είναι τα μόνα δεδομένα κονδύλια των υποτιθέμενων σχεδίων ανάπτυξης που και πάλι θα συζητήσουν οι ηγέτες στην Σύνοδο Κορυφής.
Γιατί φτάσαμε ως εδώ;
* Η κατανομή των χρημάτων από τον προϋπολογισμό της ΕΕ που χρηματοδοτεί μέσα από τα λεγόμενα διαρθρωτικά ταμεία έργα και επενδύσεις ανά τα κράτη γίνεται με βάση το κατά κεφαλήν ΑΕΠ ανά περιφέρεια. Η Ελλάδα δεν πέτυχε να αλλάξει ο κανόνας. Έτσι, μετράται το ΑΕΠ της τελευταίας διαθέσιμης τριετίας (2007- 2009), όταν η Ελλάδα ήταν ανεπτυγμένη. Είχε προταθεί να υπολογίζεται πως επέδρασε η κρίση στο ΑΕΠ κάθε κράτους, αλλά αυτό δεν «πέρασε» τουλάχιστο προς το παρόν.
* Σαν να μην έφτανε ο άκαμπτος τρόπος μέτρησης, προ μηνών η ΕΛΣΤΑΤ έστειλε αναθεωρημένα στοιχεία για το περιφερειακό ΑΕΠ που δείχνουν (αναδρομικά) ανεπτυγμένες μία σειρά από περιφέρειες, μεγαλώνοντας πάρα πολύ το πρόβλημα. Με την αναθεώρηση (ενός μεγέθους που δεν προκύπτει από μετρήσεις αλλά από υπολογισμούς βάσει υποδείγματος), εκτός από την «ανεπτυγμένη» Αττική, βγήκαν και οι περιφέρειες του Νοτίου Αιγαίου, της Στερεάς Ελλάδας, της Κρήτης και των Ιονίων Νήσων.
Σημειώνεται ότι για να χρηματοδοτηθεί κάποια περιφέρεια από τα κοινοτικά ταμεία πρέπει το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της να είναι μικρότερο από τον κοινοτικό μέσο όρο. Αν είναι χαμηλότερο από το 75% μπαίνει σε ένα «καλάθι» περιφερειών που είναι πλήρως επιλέξιμες, ενώ αν είναι χαμηλότερο έστω από το 75% του εισοδήματος των 15 «παλαιών» κρατών εισάγεται σε μια μεταβατική κατηγορία που λαμβάνει μεν πόρους, αλλά λιγότερους και για ειδικές επενδύσεις (πχ τεχνολογικές).
* Προβλήματα στην διαπραγμάτευση προκαλούν και οι αναξιοποίητοι πόροι του ΕΣΠΑ. Η Ελλάδα αυτή τη περίοδο (2007-2013). Από τα 20,4 δισ. ευρώ σχεδόν τα 15 είναι στο… ράφι, λόγω τεράστιων καθυστερήσεων αλλά και της κρίσης. Δίνουν έτσι ένα επιχείρημα στους «αντιπάλους» να περιορίσουν το χρήμα που θα έχει στο μέλλον διαθέσιμο η Ελλάδα...
* Αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο τα λεφτά είναι λίγα. Προς το παρόν η λιτότητα απέτρεψε την πρόταση συνολικής αύξησης του προϋπολογισμού της ΕΕ.
Πλέον τα χρονικά περιθώρια στενεύουν και η πολιτική ισχύς της Ελλάδος για διαπραγματεύσεις περιορίζεται. Αρμόδια στελέχη ελπίζουν σε ένα «θαύμα» στο πλαίσιο του σχεδίου για την ανάπτυξη επισημαίνοντας ότι μετά από 10 διαδοχικά τσεκούρια στις δημόσιες επενδύσεις (ΠΔΕ), το ΕΣΠΑ θα είναι το μόνο εργαλείο επιδοτήσεων ανέργων, μικρομεσαίων και έργων τα επόμενα χρόνια.
Πηγή:www.capital.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου